Farman hf - 22
|
De Farman HF-22 is een Franse dubbeldekker. Het werd ingezet als verkenningsvliegtuig kort voor en aan het begin van de Eerste Wereldoorlog. Het was ontworpen en gebouwd door de vliegtuigfabriek van Henri Farman.
|
Inzet bij LVA
Op 1 juli 1913 werd in Nederland op het vliegbasis Soesterberg de Luchtvaartafdeling (LVA) opgericht.
De voorloper van de Koninklijke Luchtmacht begon de activiteiten met drie HF.20 toestellen. De toestellen werden in september 1913 afgeleverd en deden vooral dienst als les- en verkenningsvliegtuig. Begin 1914 bestelde de LVA nog eens zes toestellen van het type HF.22.
Deze versie van HF.20 was iets groter en had een sterker onderstel. Vier toestellen van dit type werden op 28 juli 1914 geleverd, waarvan een exemplaar voor de Koninklijke Marine was bestemd.
Op 1 juli 1913 werd in Nederland op het vliegbasis Soesterberg de Luchtvaartafdeling (LVA) opgericht.
De voorloper van de Koninklijke Luchtmacht begon de activiteiten met drie HF.20 toestellen. De toestellen werden in september 1913 afgeleverd en deden vooral dienst als les- en verkenningsvliegtuig. Begin 1914 bestelde de LVA nog eens zes toestellen van het type HF.22.
Deze versie van HF.20 was iets groter en had een sterker onderstel. Vier toestellen van dit type werden op 28 juli 1914 geleverd, waarvan een exemplaar voor de Koninklijke Marine was bestemd.
Het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog verhinderde de levering van de laatste twee bestelde exemplaren. De Nederlandse ondernemer Henri Wijnmalen had een licentie verkregen om de HF.22 in Nederland te bouwen en tussen juni 1915 en april 1916 leverde hij 11 stuks aan de LVA. De motor was niet altijd betrouwbaar en veel toestellen kampten met motorpech en er was gebrek aan motoronderdelen. De Farmans kwamen meestal veilig aan de grond en met de lage landingssnelheid was een klein veld vaak voldoende om een succesvolle landing te realiseren. Op 18 september 1914 waren de eerste Marinevliegers gebrevetteerd, Dit waren LTZ.2 K.W.F.M.Doorman (de latere Schout bij Nacht), LTZ.2 H.Nieuwenhuis, LTZ.2 K.Muller en LTZ.2.machinist H.Steenstra. Nederland was in deze tijd neutraal gedurende de 1e Wereld Oorlog.
|
Beschrijving
Het vliegtuig was een anderhalf dekker en telde twee bemanningsleden. Het was voorzien van een Gnome et Rhône stermotor met een vermogen van 80 pk. De motor dreef een duwpropeller aan waardoor sommige toestellen ook een machinegeweer als bewapening kregen. De motor was te licht voor het vliegtuig en latere versies kregen zwaardere motoren, maar het toestel was niet echt succesvol en werd al kort na het uitbreken van de oorlog voor andere taken achter de frontlinie ingezet. De Farmans vlogen van 1913 tot 1919. Er werd nogal eens gewisseld van toestel en nummer tussen de LVA, formeel de MLD en de ML-KNIL. (Maar naar Indië ging in feite geen enkele kist). Al de Farmans werden gebruikt voor verkenning langs de grenzen van neutraal Nederland en lesdoeleinden. |
|
Met een mitrailleur voorin het schuitje werd een proef gedaan net als diverse proeven met een roetseinapparaat. Op veel toestellen werd in 1917 (tijdens de eerste wereldoorlog dus) de Gnome motor vervangen door een Zweedse Thulin 80 pk motor.
In 1919 gingen de resterende toestellen uit dienst. Ze waren eigenlijk al in 1915 verouderd maar door de oorlog konden natuurlijk maar moeizaam andere toestellen worden besteld.
In 1919 gingen de resterende toestellen uit dienst. Ze waren eigenlijk al in 1915 verouderd maar door de oorlog konden natuurlijk maar moeizaam andere toestellen worden besteld.
MLD
stuks: 1 Franse aflevering van de HF.22 met de registratie "MA-1";
Juli 1914 werd de kist "MA-1" voor het eerst door een marine-detachement op Soesterberg gebruikt en werd zo in feite de eerste "latere MLD" kist.
Juni 1915 volgden 6 nieuwe toestellen die bij Spijker "Trompenburg" in Amsterdam in licentie werden gebouwd. De kisten werden gebruikt bij de vliegschool ook op Soesterberg en in oktober 1918 werden de nog in gebruik zijnde toestellen naar het net opgerichte vliegveld ‘De Kooy’ (MVKK) overgeplaatst. Uit 1921 werd de laatste kist uit dienst gesteld.
In gebruik bij ML-KNIL.
In 1913 werd een Farman HF-20 aangeschaft en op Soesterberg gebruikt als trainer. Het toestel, dat nooit in Nederlands Indië is geweest, werd in 1916 overgenomen van de LVA. Het toestel kreeg de registratie K-4 (de K van “koloniën) Later werd nog een toestel gekocht, dat ook uitsluitend op Soesterberg is gebruikt.
stuks: 1 Franse aflevering van de HF.22 met de registratie "MA-1";
Juli 1914 werd de kist "MA-1" voor het eerst door een marine-detachement op Soesterberg gebruikt en werd zo in feite de eerste "latere MLD" kist.
Juni 1915 volgden 6 nieuwe toestellen die bij Spijker "Trompenburg" in Amsterdam in licentie werden gebouwd. De kisten werden gebruikt bij de vliegschool ook op Soesterberg en in oktober 1918 werden de nog in gebruik zijnde toestellen naar het net opgerichte vliegveld ‘De Kooy’ (MVKK) overgeplaatst. Uit 1921 werd de laatste kist uit dienst gesteld.
In gebruik bij ML-KNIL.
In 1913 werd een Farman HF-20 aangeschaft en op Soesterberg gebruikt als trainer. Het toestel, dat nooit in Nederlands Indië is geweest, werd in 1916 overgenomen van de LVA. Het toestel kreeg de registratie K-4 (de K van “koloniën) Later werd nog een toestel gekocht, dat ook uitsluitend op Soesterberg is gebruikt.
|
MA-1 gebouwd bij Farman in Frankrijk, de rest bij de NV Ind. Mij. Trompenburg in Amsterdam.
In het Nationaal Militair Museum te Soesterberg staat een replica in LVA kleuren en ook in het Louwman museum Den Haag een replica als "LA-2". bron: https://Wikipedia # https://kw.jonkerweb.net Nico Geldhof; 70 Jaar Marine-LuchtvaartDienst |