Loodswezen
|
loodsbotter "TEXELSTROOM"
Behoud Loodsvaartuig onder Zeil! In de haven ligt ze, zwart massief ogend, haar sierlijke lijnen een zeilschip eigen, onder de waterlijn verbergend. Ze is op leeftijd, de dame, maar eenmaal op open water zeilt ze als een jonge bruid. Fier doorklieft haar rondborstige boeg het onstuimig bruisend schuim. Wat een schip, wat een schoonheid! Een stichting beijvert zich voor restauratie en het in de vaart houden van deze monumentale noordzee-botter, die bijna een eeuw dienst heeft gedaan in de zeegaten van de Nederlandse kust; waarvan een groot deel in het noordwestelijk kustgebied. |
|
De Stichting
De Stichting Behoud Loodsvaartuig "Texelstroom" wil de klassieke loodsbotter "Texelstroom" in levendige vaart houden en daarmee traditionele nautische vaardigheden bewaren als cultureel erfgoed.
De Stichting Behoud Loodsvaartuig "Texelstroom" wil de klassieke loodsbotter "Texelstroom" in levendige vaart houden en daarmee traditionele nautische vaardigheden bewaren als cultureel erfgoed.
Het Schip
De stalen Noordzeebotter "Texelstroom" is gebouwd in 1906, op de Rijkswerf te Amsterdam.
Afmetingen: 17,20 x 5.20 x 2.10 m.
Vijftig jaren diende zij het Loodswezen, eerst in de afhaal- en peildienst, later als betonningsvaartuig. In 1918 is de eerste motor geplaatst. Sinds oktober 1959 is de "Texelstroom" in particuliere handen.
Zes loodsbotters zijn gebouwd. De "Texelstroom" is de nestora van de drie die bewaard zijn gebleven.
Levendige Vaart
Het oorspronkelijk zeilschip "Texelstroom" getuigt van 50 jaar loodsenhistorie en leent zich bijzonder voor educatie betreffende: traditionele nautische vaardigheden, geschiedenis, maritiem milieu.
Haar zeewaardigheid staat garant voor ontspanning op Waddenzee en Noordzee voor gezelschappen vanuit instellingen, bedrijven en andere organisaties, alsmede individueel geïnteresseerden tijdens, dag-, week-, en weekend-zeiltochten en bij speciale evenementen.
Historie "Texelstroom"
De eerste drie jaar van haar carrière bleef de "Texelstroom" opgelegd. In 1910 begon de dienst in Delfzijl, daarna doorwandelde ze cyclisch alle districten. Een overzicht staat in tabel 1.
Tabel 1 Dienstjarenverdeling over de loodsdistricten.
De stalen Noordzeebotter "Texelstroom" is gebouwd in 1906, op de Rijkswerf te Amsterdam.
Afmetingen: 17,20 x 5.20 x 2.10 m.
Vijftig jaren diende zij het Loodswezen, eerst in de afhaal- en peildienst, later als betonningsvaartuig. In 1918 is de eerste motor geplaatst. Sinds oktober 1959 is de "Texelstroom" in particuliere handen.
Zes loodsbotters zijn gebouwd. De "Texelstroom" is de nestora van de drie die bewaard zijn gebleven.
Levendige Vaart
Het oorspronkelijk zeilschip "Texelstroom" getuigt van 50 jaar loodsenhistorie en leent zich bijzonder voor educatie betreffende: traditionele nautische vaardigheden, geschiedenis, maritiem milieu.
Haar zeewaardigheid staat garant voor ontspanning op Waddenzee en Noordzee voor gezelschappen vanuit instellingen, bedrijven en andere organisaties, alsmede individueel geïnteresseerden tijdens, dag-, week-, en weekend-zeiltochten en bij speciale evenementen.
Historie "Texelstroom"
De eerste drie jaar van haar carrière bleef de "Texelstroom" opgelegd. In 1910 begon de dienst in Delfzijl, daarna doorwandelde ze cyclisch alle districten. Een overzicht staat in tabel 1.
Tabel 1 Dienstjarenverdeling over de loodsdistricten.
In 1914 stond het schip te boek als "Botter No. 1", in 1925 werd dit "Motorbotter No. 1". Haar naam "Texelstroom" kreeg ze officieel in 1946.
Hetzelfde jaar werd een stalen mast gezet, met laadboom om tonnen te lichten. De ijzeren paal waarop nu de windsnelheids-meter van Vuurtoren Eierland staat is in 1948 met de "Texelstroom" in Oudeschild gebracht.
Haar eerste motor, een 44 pk tweecylinder Kromhout, werd geplaatst in 1918 op de Rijkswerf Willemsoord.
De "Texelstroom" is een MONUMENT! Haar sierlijke lijnen verraden een kenner dat ze gebouwd is als zeilschip, nog voor de motor haar intrede deed. Inwendig garanderen zware stringers stoere stevigheid van een kwaliteit die niet meer wordt gebouwd. Het vlak was destijds 9 streep (millimeter) dik.
Loodsbotters
Van de zes loodsbotters waren er twee van hout en vier van staal. Een van de houten botters stond bekend als "het bokje van schipper Pronker". Ze werd verkocht aan de Dienst der Zuiderzeewerken en verdween vol stenen in de Afsluitdijk.
Van twee van de botters is van na 1946 niets meer bekend.
De derde stalen loodsbotter (1915) kreeg de naam "Jan van Gent", verliet in 1952 het loods-wezen en werd verlengd tot 22 m door een bergingsbedrijf in Zeeland. In 1969 kwam ze in aanva-ring met een dienstdoend, hoe kan het, loodsvaartuig en zonk. De bergers haalden haar weer boven water. Volgens de gegevens heet de "Jan van Gent" nu "Doggers-bank" en ligt ze met brandschade op een werf in Venezuela.
De jongste loodsbotter is van 1923 en was direkt gemotoriseerd. Ze diende tot 1964, kwam als zeil-charterschip in de Middelandse Zee en ligt nu bij de Kromhoutwerf in Amsterdam.
Met haar 50 jaren trouwe dienst was de "Texelstroom" het langst bij het Loodswezen.
Schepen beloodsen deed men al in de zestien-de eeuw. De eerste loodsen waren lokale vissermannen. De eerste loodsen in dit zeegebied woonden in de dorpen Oudeschild en Den Hoorn op Texel.
In december 1615 werd de eerste ordonantie op het Loodswezen van kracht, waarbij onder meer de rechten en lonen van loodsen werden vastgelegd. Aan het hoofd van het loodswezen stond het College voor de Pilotage. De commissarissen van de pilotage waren vertegenwoordigers van de 4 grootste zeesteden: Amsterdam, Hoorn, Enkhuizen en Medemblik. De overlieden vervulden lokaal een kaderrol bij de loodsdiensten. In 1975 werd de College van Pilotage opgeheven en resorteerde het loodswezen onder het Departement van Marine.
Aan de dynamische zandige Nederlandse kust is het loodsen nog immer aktueel.
Hetzelfde jaar werd een stalen mast gezet, met laadboom om tonnen te lichten. De ijzeren paal waarop nu de windsnelheids-meter van Vuurtoren Eierland staat is in 1948 met de "Texelstroom" in Oudeschild gebracht.
Haar eerste motor, een 44 pk tweecylinder Kromhout, werd geplaatst in 1918 op de Rijkswerf Willemsoord.
De "Texelstroom" is een MONUMENT! Haar sierlijke lijnen verraden een kenner dat ze gebouwd is als zeilschip, nog voor de motor haar intrede deed. Inwendig garanderen zware stringers stoere stevigheid van een kwaliteit die niet meer wordt gebouwd. Het vlak was destijds 9 streep (millimeter) dik.
Loodsbotters
Van de zes loodsbotters waren er twee van hout en vier van staal. Een van de houten botters stond bekend als "het bokje van schipper Pronker". Ze werd verkocht aan de Dienst der Zuiderzeewerken en verdween vol stenen in de Afsluitdijk.
Van twee van de botters is van na 1946 niets meer bekend.
De derde stalen loodsbotter (1915) kreeg de naam "Jan van Gent", verliet in 1952 het loods-wezen en werd verlengd tot 22 m door een bergingsbedrijf in Zeeland. In 1969 kwam ze in aanva-ring met een dienstdoend, hoe kan het, loodsvaartuig en zonk. De bergers haalden haar weer boven water. Volgens de gegevens heet de "Jan van Gent" nu "Doggers-bank" en ligt ze met brandschade op een werf in Venezuela.
De jongste loodsbotter is van 1923 en was direkt gemotoriseerd. Ze diende tot 1964, kwam als zeil-charterschip in de Middelandse Zee en ligt nu bij de Kromhoutwerf in Amsterdam.
Met haar 50 jaren trouwe dienst was de "Texelstroom" het langst bij het Loodswezen.
Schepen beloodsen deed men al in de zestien-de eeuw. De eerste loodsen waren lokale vissermannen. De eerste loodsen in dit zeegebied woonden in de dorpen Oudeschild en Den Hoorn op Texel.
In december 1615 werd de eerste ordonantie op het Loodswezen van kracht, waarbij onder meer de rechten en lonen van loodsen werden vastgelegd. Aan het hoofd van het loodswezen stond het College voor de Pilotage. De commissarissen van de pilotage waren vertegenwoordigers van de 4 grootste zeesteden: Amsterdam, Hoorn, Enkhuizen en Medemblik. De overlieden vervulden lokaal een kaderrol bij de loodsdiensten. In 1975 werd de College van Pilotage opgeheven en resorteerde het loodswezen onder het Departement van Marine.
Aan de dynamische zandige Nederlandse kust is het loodsen nog immer aktueel.
|
Den Helder - Texel - Wieringen!
Deze geografisch-maritieme namen zijn voor de historie van de loodsbotter van grote betekenis geweest. De namen Texel en Texelstroom zijn geografisch met elkaar verbonden. Een schip met de naam "Texelstroom" hoort op Texel. Vanaf 1906 sierde een stoomschip "Texelstroom" van C. en D. Mets de haven van Oudeschild. De nieuwste "Texelstroom", een motorschip, voer van 1966 tot 1990 voor de veerdienst T.E.S.O., ze was met zusterschip de "Marsdiep" de laatste van de generatie enkeldeksveerboten. Het loodsbotter "Texelstroom", gebouwd in eveneens 1906, bevoer vanaf 1914 de Texelse wateren. In 1996 werd Oudeschild haar thuishaven. Den Helder is met zijn visserij, marine en offshore-aktiviteiten de belangrijkste maritieme plaats in de kop van Noord-Holland. De aktiviteiten met de Texelstroom sluiten naadloos aan bij het maritieme en cultuur-historisch projekt op de oude rijkswerf "Willemsoord", met als thema Nederland Over Zee! Den Helder was enige tijd standplaats van de "Texelstroom". Ook het eiland Wieringen mag in dit rijtje niet ontbreken. In de oorlogsjaren lag de loodsbotter opgelegd in de haven van Den Oever op Wieringen Thuishaven Oudeschild is een goede uitvalsbasis voor tochten over Wadden- en Noordzee. Vanaf hier zijn ook de vroegere standplaatsen gemakkelijk aan te varen. |
|
Exploitatie
Betreffende de exploitatie worden contacten onderhouden met V.V.V. Texel, het Maritiem en Jutters Museum in Oudeschild en de projektleider van de oude rijkswerf "Willemsoord" in Den Helder. Deze instellingen zegden toe medewerking te verlenen in promotionele sfeer.
De "Texelstroom" ademt geschiedenis. Haar verhaal over het loodswezen sluit nauw aan bij de juttersverhalen en de maritieme collectie van de musea in de regio. Traditionele nautische vaardigheden blijven levend op de "Texelstroom". Loden, loggen, peilen en sterren schieten lees je niet uit een boek, maar dat DOE je. Alleen dan blijft het verleden spreken.
De zeilen van de Noordzeebotter waarborgen gezonde ontspanning. In de ruis van een zeilschip klinkt de rust van de natuur. Bij wat meer wind tarten de elementen de limieten van menselijke spierkracht. Ontspanning door inspanning!
Team-work verlegt individuele grenzen en schept een band onderling.
De kracht van de "Texelstroom" ligt in de synthese van voldoende bewegingsruimte en intimiteit. Bewegingsruimte door holte en breedte van het schip, intimiteit wegens eenvoud en klein-schaligheid. Wat je beleeft, beleef je intens.
Voor dagtochten biedt ze plaats aan twintig personen, voor langere tochten kunnen 10 passagiers mee.
Geschiedenis
1906 Amsterdam
1910 Delfzijl
1911 Terschelling
1914 Den Helder
1922 Hoek van Holland
1925 Hellevoetssluis
1935 Den Helder
1946 TEXELSTROOM
1952 Terschelling
1952 Harlingen
Promotie
http://www.texelstroom.nl/
U kunt een middag meevaren, of het schip met bemanning huren
voor een vaartocht over de Waddenzee met familie en vrienden,
een bedrijfsuitje, een asverstrooiing, een vrijgezellenuitje, etc.
Daarnaast verhuren we het schip als gelegenheid om te overnachten met maximaal 6 personen.
Zie verdere bijzonderheden de website van de Texelstroom
Betreffende de exploitatie worden contacten onderhouden met V.V.V. Texel, het Maritiem en Jutters Museum in Oudeschild en de projektleider van de oude rijkswerf "Willemsoord" in Den Helder. Deze instellingen zegden toe medewerking te verlenen in promotionele sfeer.
De "Texelstroom" ademt geschiedenis. Haar verhaal over het loodswezen sluit nauw aan bij de juttersverhalen en de maritieme collectie van de musea in de regio. Traditionele nautische vaardigheden blijven levend op de "Texelstroom". Loden, loggen, peilen en sterren schieten lees je niet uit een boek, maar dat DOE je. Alleen dan blijft het verleden spreken.
De zeilen van de Noordzeebotter waarborgen gezonde ontspanning. In de ruis van een zeilschip klinkt de rust van de natuur. Bij wat meer wind tarten de elementen de limieten van menselijke spierkracht. Ontspanning door inspanning!
Team-work verlegt individuele grenzen en schept een band onderling.
De kracht van de "Texelstroom" ligt in de synthese van voldoende bewegingsruimte en intimiteit. Bewegingsruimte door holte en breedte van het schip, intimiteit wegens eenvoud en klein-schaligheid. Wat je beleeft, beleef je intens.
Voor dagtochten biedt ze plaats aan twintig personen, voor langere tochten kunnen 10 passagiers mee.
Geschiedenis
1906 Amsterdam
1910 Delfzijl
1911 Terschelling
1914 Den Helder
1922 Hoek van Holland
1925 Hellevoetssluis
1935 Den Helder
1946 TEXELSTROOM
1952 Terschelling
1952 Harlingen
Promotie
http://www.texelstroom.nl/
U kunt een middag meevaren, of het schip met bemanning huren
voor een vaartocht over de Waddenzee met familie en vrienden,
een bedrijfsuitje, een asverstrooiing, een vrijgezellenuitje, etc.
Daarnaast verhuren we het schip als gelegenheid om te overnachten met maximaal 6 personen.
Zie verdere bijzonderheden de website van de Texelstroom